Synagoga Nożyków, znajdująca się przy ul. Twardej 6, przechodzi remont dachu. Zgodnie z planami prace mają się zakończyć późną jesienią bieżącego roku. Dotacja miejska na ten cel wyniosła prawie 300 tys. zł. Budynek powstał na przełomie XIX i XX wieku z inicjatywy małżonków Zalmana i Rywki Nożyków. Jest to jedyna warszawska bożnica, która ocalała w czasie II wojny światowej i pozostaje czynna do dzisiaj.
Historia bożnicy
Synagoga imienia małżeństwa Nożyków znajduje się na działce, zlokalizowanej przy ulicy Twardej 6. Prace budowlane, nadzorowane przez Komitet Budowy Synagogi, trwały od 1888 do 1902 roku. Budowę sfinansowali małżonkowie Zalman i Rywka Nożykowie, przekazując na ten cel 250 tysięcy rubli. Synagoga została zaprojektowana, by pomieścić 600 osób; po połowie mężczyzn i kobiet.
W 1940 bożnica została zamknięta przez Niemców, którzy użytkowali budynek jako stajnię dla koni i magazyn paszy. Po utworzeniu małego getta okupacyjne władze niemieckie zezwoliły na otwarcie synagogi. Pozostawała czynna do lipca 1942 r., kiedy to miała miejsce wielka akcja deportacyjna z warszawskiego getta. W czasie Powstania Warszawskiego budynek doznał znacznych zniszczeń.
Po zakończeniu działań zbrojnych przeprowadzono naprawy. Pierwsze oficjalne otwarcie synagogi od czasu zakończenia II wojny światowej nastąpiło w 1951 r. Natomiast w 1968 r. synagoga została zamknięta. Następnie w latach 1977–1983 budynek został poddany kompleksowemu remontowi, w czasie którego między innymi dobudowano od strony wschodniej aneks, w którym zlokalizowano biura. Obiekt sakralny wyznawców religii mojżeszowej został ponownie otwarty w 1983 r.
Renowacja budynku
Od momentu ponownego otwarcia bożnicy przeprowadzono kilka remontów, w tym osuszanie piwnic i zabezpieczenie przed wilgocią fundamentów. W 2008 r. m.st. Warszawa przekazało przeszło 800 tys. zł na rzecz konserwacji elewacji i sklepienia nawy głównej.
Jednakże z powodu nieszczelnego dachu i uszkodzonych obróbek blacharskich powstawały przecieki, które prowadziły do degradacji konstrukcji. Dlatego kwestia remontu dachu stawała się coraz pilniejsza. W tym roku rozpoczęły się prace remontowe. Dotacja ze strony miasta wyniosła blisko 300 tys. zł. Plany przewidują, iż zakończenie prac nastąpi późną jesienią 2023 r.
„Celem tegorocznego remontu, który właśnie trwa, jest kompleksowa wymiana całego krycia dachu, obróbek blacharskich oraz naprawa uszkodzonej konstrukcji drewnianej. Niestety, po zdjęciu krycia okazało się, że drewniana więźba jest w bardzo złym stanie – belki były bardzo mocno popękane, skorodowane biologicznie i odkształcone. Wiele elementów należało wymienić, a te które udało się uratować zostaną wzmocnione i zabezpieczone odpowiednimi preparatami. Wykonano też całkowicie nowe deskowanie i poszycie z membrany. Wkrótce rozpocznie się krycie dachu nową blachą” – informuje UM Warszawa.
Fot. Stołeczny Konserwator Zabytków / Facebook