Prace remontowe zazwyczaj wiążą się z poważnymi zmianami, a te niekiedy z… odkryciami. Nie inaczej jest w przypadku odbudowy słynnego Pałacu Saskiego. Przy tak rozległej inwestycji, w historycznym miejscu na mapie Warszawy, niezbędne są prace saperskie. Nikt jednak nie spodziewał się, że fascynujące odkrycia archeologiczne, ukażą się już w pierwszych dniach prac.
Na placu budowy Pałacu Saskiego prace saperskie są niezbędną częścią całego procesu. Budowla zburzona w wyniku licznych bombardowań nie tylko skrywa historyczną prawdę, ale może również nieść ze sobą śmiertelne zagrożenie w postaci wojennych niewybuchów. Stąd tak duża potrzeba badań saperskich. A te oprócz zapewnienia bezpieczeństwa pracującym przy odbudowie robotnikom, pozwoliły na ujawnienie niezwykle fascynujących odkryć archeologicznych.
Już w pierwszych dniach prac, odkryto artefakty związane z historią militarną: łuski do karabinów typu Mauser czy fragmenty żołnierskich czapek. To jednak nie wszystko.
Główne prace archeologiczne rozpoczęły się 3 lipca 2023 roku. W ciągu najbliższego roku w planach jest eksploracja kolejnych warstw o powierzchni blisko 4,5 tys. metrów kwadratowych. To co już zostało odkryte na terenie dawnego Pałacu Saskiego, zapiera dech w piersiach.
3 lipca 2023 roku rozpoczęły się właściwe prace archeologiczne pod nadzorem wykwalifikowanych archeologów. Koparki rozpoczęły odsłanianie tajemnic dawnej siedziby resortu spraw zagranicznych. Każdy fragment badanego terenu był poddawany starannej analizie, a po usunięciu gruzu archeolodzy przystępowali do prac prowadzonych ręcznie. W ciągu najbliższego roku planowane jest eksplorowanie kolejnych warstw kulturowych na obszarze o powierzchni blisko 4,5 tysiąca metrów kwadratowych. Odkryte relikty pałacu oraz znalezione artefakty zostaną dokładnie zinwentaryzowane i poddane wstępnej konserwacji.
Już w drugim tygodniu prac badacze odkryli: części baz kolumn, kamienną tablicę z rzymskimi cyframi, fragmenty zdobień elewacji oraz nisze popiersia.
Prawdziwym skarbem okazało się jednak znalezisko z połowy lipca. W połowie zachowany pomnik z napisem „CHWAŁA” na cokole. Znalezisko wymaga dokładnej analizy konserwatorskiej.
Co więcej, saperzy podczas sprawdzania terenu, natknęli się na kilka łusek nabojów do karabinów typu Mauser. Ponadto znaleziono także: metalowy fragment orzełka, który mógł pochodzić z żołnierskiej czapki z okresu II wojny światowej.
W ciągu trwania prac, zapewne jeszcze wiele fascynujących odkryć przed nami.
Fot. od lewej: rzeźba „Chwała” w Ogrodzie Saskim i rzeźba „Chwała” z terenu prac archeologicznych, 13 lipca 2023 r. / T. Tołłoczko / Pałac Saski Sp. z o. o.